Neden aynaya bakarız?

Çok farklı nedenlerle aynaya baktığımızı düşünür ancak özde aynı temel nedenle bakarız. Dışardan nasıl göründüğümüzü önemseriz.

Başka insanlar benim için ne düşünür?

Beni nasıl görüyorlar?

Bu soruların yanıtından önce kendimiz emin olmak isteriz.

Bir başka açıdan aynaya bakma eylemini düşünürsek, sevilmek, beğenilmek, değerli bulunmak, saygı görmek isteriz. Bu nedenle özenir, makyaj yapar, giyinir, güzel ve bakımlı görünmek için çaba gösteririz. Bunu kendimize duyduğumuz sevgi ve saygı için yapıyor olduğumuzu düşünsek de, diğer insanların bizimle ilgili duygu ve düşüncelerini önemsediğimiz için özendiğimizi de inkar edemeyiz.

Ayna, bize sadece olanı gösterir. Bizi yargılamaz, suçlamaz ve yorum yapmaz. Giydiğimiz bir şeyin yakışıp yakışmadığını ayna bilmez ve bize söylemez. Biz aynadaki görüntünüzü görür, kendinizle ilgili yorum yapar, hatta bazen kendimizi görüntümüz nedeniyle yargılayabilir ya da suçlayabiliriz.

Ayna ile koçluk arasındaki en büyük benzeşim noktası, koçun da bizi yargılamadan, suçlamadan ve derin dinleyerek ve bizi bize yansıtmasıdır. Bizde olanı duymamız, görmemiz ve bize sırrı sağlam bir ayna gibi yansıtan koçun yansıtmasıyla farkına vardığımız farklı algı ve gerçekler kendimizle ilgili farkındalığımızı yükseltir, değişir ve değiştiririz.

Peki, bedenimizi, dış görünüşümüzü bize yansıtan ayna, ruhumuzu, duygularımızı ve zihnimizi bize yansıtabilir mi?

Çoğunlukla ayna bunlarla ilgili küçük görsel ip uçları sunsa da bir koçun, bizde görünenin ötesinde var olanı dinlemesi ve yansıtması, duygularımızı, düşüncelerimizi, ruhumuzun parmak izleri olan değerlerimizi duyması ve bize yansıtması koçluğun aynadan çok daha derin bir işlevi olduğunu gösterir.

Koçluk, her insanın aynaya bakma ihtiyacı kadar önemli bir ihtiyaçtır. Çünkü, biz önemliyiz ve değerliyiz. İletişim ve etkileşimde olduğumuz insanlar da bizim kadar önemli ve değerli. Diğer insanlarla iletişim ve ilişkilerimizi sağlıklı ve verimli bir şekilde düzenleyebilmek, kendimize ve diğer insanlara gösterdiğimiz özen ve saygının bir göstergesi olarak, diğer insanlar üzerindeki etkilerimizin farkına varmak için aynaya bakabiliriz. Yani koçluk alabiliriz.

Vedat Erol
MCC, ACPC, ACT

Takdir eden Sorgu ( Appreciative Inquiry), Pozitif Psikoloji ile paralel gelişen yeni bir yaklaşım.

Case Western Reserve Üniversite’sinde öğretim üyesi olan Dr. David Cooperrider ve arkadaşlarının çalışmalarıyla gelişti.

“Gelecekteki potansiyeli ateşleyebilmek için dünün ve bugünün başarılarına odaklanın. Takdire dayalı bakış açısı ile yaklaştığınız zaman, başkalarının gözünden kaçanları da görürsünüz. Bu, kendimizin ve başkalarının değerini, gücünü ve potansiyelinin farkına varmak ve kapasitemize farkında olmadan çektiğimiz sınırları kaldırmak demektir.”

"David Cooperrider"

Takdir Eden Sorgu, 1970 lerde yapılan araştırmalar sonunda ortaya konan bir değişim felsefesidir. Şu varsayımlara dayanmaktadır:

• Her kurumsal veya bireysel yaşamda işe yarayan bir şey vardır,
• En güçlü değişim, yaratılacak şeyin hayalini tetiklemek için ‘mevcut durumda’ en iyiyi aramaktan geçer.

Adler Koçluk Okulunun “İnsanoğluna” ilişkin dokuz rehber ilkesinden birisi de ; “Her insanın, onlarla anlamlı bir hayat yarattığı eşsiz güçlü yönleri ve kaabiliyeti vardır.” Koçluğu temel alan liderlik yaklaşımımız; güçlü yönlere odaklanan pozitif değişim oluşturma yaklaşımını benimser. Bu yönüyle de D. Cooperrider’ın Değer Bilen Sorgu vizyonuyla paraleldir.

Hızla gelişen Pozitif Psikoloji alanı, Değer Bilen Sorgu’ya yakın doğrultudadır. Pozitif Psikoloji hem bireyler hem de sistemlere yönelik olarak, insanın gelişimine odaklanır.

Değer Bilen Sorgu’yu kullanabilmek için, sorduğumuz soruya ve bu soruların sırasına dikkat etmek iyi bir başlangıç olacaktır.

Genel olarak yolunda gitmeyen bir şeyler olduğunda veya iyi olanı pekiştirmek ve geliştirmek için, sorulan soru;

”Burada yanlış olan ne? Burada yolunda gitmeyen ne?” sorusuyla başlamaktır. Problem odaklı bu yaklaşım moral ve motivasyonu olumsuz yönde etkilediği gibi çözümden de uzaklaştırır.

Önce “ Her şeye rağmen burada yolunda giden ne?” diye sorarak başlamak daha sonra da yukarıdaki soruya dönmek iletişim ve ilişki yönetiminde fark yaratacaktır. Soruların sırasına dikkat etmek bile fark edilir değişimi gerçekleştirecektir.

Olumluya odaklanarak, doğru soruları doğru sırada sorarak ve takdir- onayı, günlük hayatımızın bir parçası haline getirerek güçlü yönlere odaklanan yaklaşımın etkisini arttırıp iletişimimizi taçlandırabiliriz.

Ahmet Süha KOÇEL
PCC, ACPC, ACT

ADLER Koçluk Eğitimleri ve Practicum, benim için; kendimi bulduğum, ne istediğimi keşfettiğim, istediklerimi hayatıma daha çok getirmek ve daha doyumlu bir hayat yaşamak için seçenekler yarattığım, özgür seçimlerimle oluşturduğum projelerim için alanlar açtığım, Koçluğuma isim bile bulduğum, tek kelimeyle ‘Yenilenme’ diye nitelediğim bir süreç oldu.

Değerlerimden habersiz yaşadığım, iç sıkıntılarımı anlamlandıramadığım, el yordamı seçimlerle yaşadığım onca yıldan sonra, aldığım eğitimler sayesinde özüme yaptığım yolculukta değerlerimin, güçlü yanlarımın, gelişim alanlarımın farkına vardım. Bu farkındalıklar, hem geçmişi daha iyi anlayıp anlamlandırmama hem bugünümü daha doygun ve odaklı yaşamama hem de geleceği daha net, aydınlık ve kararlı görmeme yardımcı oldu. Yolculuğun ilk adımları bu farkındalıkla doluydu.

Sonraki adım, gelecekte kim olmak istediğime karar vermekti. Geçmişimden getirdiklerimle bugün üzerine kattıklarım bana ışık tuttu ve bireyin dil becerilerini geliştirip etkin iletişim kurmasında ona eşlik etmek amacıyla Türkiye’de ilk kez uygulanan bir program ortaya çıkardım: Türkçe Dil Koçluğu. Programı ilk kez ÇYDD ile yaz okulu projesi olarak uyguladım, 60 çocukla çalıştım, gelişim ve değişimlerine destek olmak heyecan vericiydi. Şu sıralar, programımı, bireylerle okullarda öğrenci gruplarıylla ve kurumsal alanda takımlarla çalışmak üzere geliştirmekle meşgulüm. Yepyeni seçenekler, yepyeni stratejiler ve yaratıcılıkla dolu bir gelecek var önümde ve ben son derece keyifli, umutlu, inançlı ve heyecanlıyım.

Özüme doğru başlayıp geleceğime doğru uzanan bu yolculuk için en başta Sevgili Aileme sonra da ADLER Türkiye’nin kurucusu Sevgili Ersin Günöy’e, ADLER Yönetim ekibine, ADLER Liderlerine, eğitimlerimde beraber olduğum katılımcı arkadaşlarıma, öğrenmelerime en derin katkıları sunan Bahar 2015 Practicumun Sevgili Liderleri Ayla Türkmen ve Ahmet Süha Koçel’e ve elbette Canım Sınıf Arkadaşlarıma sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum. İyi ki varsınız.

Şu aralar özümden yansıyan şu cümleyle bitirmek istiyorum: Bende olan, benle olan ve olan her şey için sonsuz şükür.

Özlem SÖNMEZ YAZICI
İletişim ve Dil Koçu ACC, ACPC
ÖSY Eğitim& Koçluk